Een dagje later dan gebruikelijk: ook ik heb even van deze mooie voorzomer genoten ;-) Het aantal lezers van deze nieuwsbrief groeit gestaag, erg leuk om te zien uit welke hoeken de nieuwe lezers die zich elke week aanmelden komen: welkom! Mocht je suggesties, gedachten of feedback hebben: voel je vrij om te reageren in een reply op deze mail. Zijn er mensen waarvan jij denkt dat zij deze nieuwsbrief moeten lezen, voel je vrij de link naar de profielpagina van deze nieuwsbrief door te sturen.
Ook deze week heb ik weer 5 interessante stukken geselecteerd en voorzien van mijn duiding en gedachten. Mooie week!
'Platformen bedreigen uitzendbranche' – Emerce
Deze week gooide het ING Economisch Bureau een mooie knuppel in het uitzend hoenderhok: “Uitzendbureaus, arbeidsbemiddelaars en payrollers kunnen binnen één decennium 20 tot 70% van hun markt verliezen aan platformen. Technologische ontwikkeling en arbeidsregels zijn hierbij bepalend. Door zelf als platform te gaan werken, kan de sector voorkomen dat ze markt verliest aan platformgiganten als LinkedIn of de spin-offs van Deliveroo en Uber.”
Als ze echt humor hadden gehad, dan hadden ze van 1 tot 99% neergezet ;-) Want dat is natuurlijk ook het geval: ‘it all depends of….’. Laat ik een paar gedachten op een rijtje zetten:
- De rol van de ‘dinosaurs’ wordt in veel van dit soort discussies nog zwaar onderschat. Ik had daar vroeger ook wel een handje van. ‘Corporates zijn dinosaurussen en olietankers en gedoemd om uit te sterven, veel te log en korte termijn denkend en handelend’. Wijsheid komt gelukkig met de jaren (ja echt!) en ik zie om mij heen dat veel bestaande organisaties prima in staat zijn om, zij het met enige vertraging (wat in sommige gevallen een slimme keuze is) om nieuwe markten in te duiken en te innoveren. Dit door te investeren, faciliteren, over te nemen of dingen zelf te gaan doen. Mijn reactie op Twitter adhv het onderzoek en een tweet van het ABU vat mijn gedachte mooi samen: “Een ander scenario is natuurlijk dat een grote uitzendreus een platform overneemt en de skills & data combineert met de digital first mindset van het platform. In automotive industry gebeurt dit bijna maandelijks.”;
- Ik zie veel digitale ‘asset light’ partijen na een paar jaar steeds meer in ‘traditionele’ infrastructuur investeren. Zo bouwt Airbnb al hotels, ontwikkeld Uber een eigen zelfrijdende auto en ga zo maar door. In een goed stuk op Zipconomy haalde ik de afbeelding onder aan dit stuk tekst dat mooi de verschuiving aangeeft. En laat zien dat we toe gaan naar veel meer hybride organisaties. Het is geen ‘of-of’ landschap. ING is daar zelf ook een goed voorbeeld van: die noemt zich naar buiten toe ook tegenwoordig een tech bedrijf in plaats van een bank (en daar kun je wat van vinden);
- ‘Uitzenden is meer dan algoritme’ schreef ABU directeur Jurriën Koops in een reactie op het ING rapport. En dat is natuurlijk ook helemaal waar. Het probleem van veel verhalen en voorspellingen rondom (platform) technologie is dat er nagenoeg alleen naar technologie wordt gekeken. Naar ratio. Men vergeet (of onderschat) vaak dat veel dienstverlening verder gaat dan de rationele transactie of uitkomst. Natuurlijk kan veel repeterend werk worden overgenomen, maar voor sommige zaken wil je gewoon iemand spreken die met je meedenkt, die dingen voor je oplost en die verder kijkt dan alleen de vraag. Een mooi voorbeeld dat ik onlangs hoorde was het verhaal dat bij een grote organisatie een algoritme de voorselectie deed in de screening van een young potential programma. Het aantal aanmeldingen was simpelweg te groot (wat misschien ook iets zegt over de te brede boodschap van de advertentie) om door mensen te laten screenen. Maar uiteindelijk was de laatste ronde altijd face2face. Natuurlijk laat het bedrijf kansen liggen door mensen die door een unieke eigenschap door het algoritme worden geweigerd (omdat het algoritme ook maar is geprogrammeerd met beperkte variabelen), maar de berg werk dat het scheelde maakte dit wel weer goed. Techniek, maar altijd nog de mens die een unieke waarde toevoegt;
- Er wordt naar mijn mening nog te veel naar platformen voor volledige matching processen gekeken. Platform technologie kan ook interne transactiekosten bij een bestaande uitzender verlagen. Je ziet dit ook wel bij blockchain terugkomen: de grote winst wordt nu gemaakt door het verlagen van interne transactiekosten binnen financiële instellingen. Alleen is dat wel een stuk minder sexy om over te schrijven…;
Online uitzendbureau Morgenwerk pakte de aandacht rondom het ING rapport aan om een white label uitzendbureau dienst (volledig compliant aan alle uitzend normen) te lanceren. En laat daarmee nogmaals zien wat ik al jaren roep: de technologie is om succesvol te zijn niet meer onderscheidend en uiteindelijk voor iedereen toegankelijk. Of wat een professor die ik onlangs sprak zei: ‘technologie verschuif van asset waarin je dik moet investeren naar een variabele kostenpost’. Wat het heel makkelijk maakt om te experimenteren, op te schalen en je model aan te passen. Wat dat betreft was ondernemen en fouten maken nog nooit zo goedkoop….
p.s. lees ook het interview met mij in het Reflex magazine over platformen en uitzendbranche.
Als je over platformen praat, dan praat je over netwerkeffecten. Alleen dan wel vaak op een manier dat een netwerkeffect een universeel iets is. Dat is het dus niet. Investeerder NFX schreef al eerder over de verschillende soorten netwerkeffecten en lanceerde onlangs ‘The Network Effects Bible’.
Netwerkeffecten zijn volgens de auteurs belangrijk, omdat: “Network effects have been responsible for 70% of all the value created in technology since 1994. Founders who deeply understand how they work will be better positioned to build category-defining companies.”
In deze long read gaan zij in op de volgende onderwerpen:
- Why Network Effects Are Important
- How Networks Work
- Properties of Networks
- Building and Maintaining Network Effects
- Related Concepts
Dit stuk is dan ook een must read voor iedereen die iets wil snappen van het succes van platformen en waarom sommige modellen wel en sommige modellen niet werken.
Leerzaam zijn de twee onderstaande filmpjes van NFX over de netwerk effecten van Uber en Facebook. Waarbij duidelijk wordt dat het Uber model (in de huidige vorm) een zwak en Facebook een sterk netwerkeffect heeft. En daar komt ook gelijk een ‘zwakte’ van het model naar voren: er wordt imho te weinig rekening gehouden met maatschappelijke druk wanneer het merk negatief in de picture komt.
Projectinformatie op crowdfundingplatformen veelal niet toereikend | April | AFM
“Crowdfundingplatformen stellen vaak niet voldoende informatie beschikbaar aan investeerders over de projecten die zij op hun website hebben staan. Voor investeerders is het hierdoor niet mogelijk om passende investeringsbeslissingen te nemen. Dit concludeert de AFM na een onderzoek naar de projectinformatie op de websites van 18 crowdfundingplatformen met een ontheffing voor het bemiddelen in opvorderbare gelden.”
Hoe goed Nederland is om bij een nieuwe innovatie in de voorhoede een plek te veroveren, hoe slecht zijn wij om deze plek uit te bouwen en te behouden. Crowdfunding in Nederland is daar een passend voorbeeld van.
Nederland lag echt mooi voorop in deze ontwikkeling (zie de ondernemer die als eerste ter wereld in 2011 een equity crowdfunding campagne op een Nederlands platform deed). Alleen daarna ging er (ook met mijn campagne) het een en ander mis. Even kort (door de bocht) de ontwikkelingen bij de diverse stakeholders in het spectrum op een rijtje:
- Aanbod geld: het aanbod van geld is geen probleem: er is meer geld in de markt dan goede projecten om in te investeren. Dit is ook gelijk een probleem, omdat daardoor een gekte ontstaat waardoor projecten met een paar uur zijn volgeschreven;
- Vraag geld: gaat op zich goed, alleen zal ook deze markt (icm de adviseurs) zich moeten ontwikkelen naar modellen met meer hybride financiering, etc. En de markt zal moeten groeien, zo is hypotheek crowdfunder Jungo al een paar jaar bezig om van de grond te komen, tot nu toe nog zonder resultaat. Dat soort dingen moeten sneller kunnen;
- Overheid: hoewel lening platformen een AFM ontheffing hebben, kan de AFM nu voorlopig alleen met adviezen komen. Waar veel andere landen al lang crowdfunding wetten hebben aangenomen is er hier nog niets van de grond gekomen. Uit onderzoek is gebleken dat regulering een stimulans voor de markt is (of: onzekerheid is een rem, het is maar net hoe je het bekijkt..).
- Individuele platformen: Zoals uit het onderzoek van de AFM blijkt laten zij nog regelmatig steken vallen. Ik zie zelf ook veel discutabele zaken voorbij komen: “onder de investeerders wordt een gratis fiets verloot”, “het gaat snel, dus wees er snel bij” en “de spaarrente op de bank is zo laag, dan kun je beter je geld bij ons kwijt” zijn kreten die ik de afgelopen maanden in mijn mailbox heb zien belanden. Ze leren het ook nooit….
- De branche: ja: er is een branchevereniging (met flinke subsidie van het rijk), maar het ziet er niet uit dat de branche voorlopig op 1 lijn zit. En daarmee snijden zij zichzelf in de vingers, omdat zij zo niet als één front naar buiten in het debat (ook wel lobby genoemd) kunnen treden.
Het is dus zaak dat er het e.e.a. in een versnelling wordt gebracht. Dat is goed voor iedereen.
Los daarvan begrijp ik nog steeds niet dat er geen vragen worden gesteld rondom de in mijn ogen niet al te onafhankelijke positie van het platform, die veel verder gaat dan alleen een ‘marktplaats’. Er is te veel geld in de markt > het platform doet de check en bepaalt welk plan wel of niet op het platform wordt gepubliceerd > het allergrootste deel valt af en het succespercentage voor funding is nagenoeg 100% > vraag: geeft het platform dan niet indirect advies aan haar investeerderscrowd door met de goedkeuring eigenlijk te zeggen: “wij hebben dezelfde checks als een bank (dit pretenderen zij ook), wij hebben het goed bevonden (bij Collin Crowdfund is de adviseur van de aanvraag zelfs verplicht om minimaal 1.000euro mee te investeren), dus nu is het veilig om je geld zo snel als mogelijk in dit project te stoppen. Het kan aan mij liggen, maar ik zie hier voer voor een goed gesprek.
Steward-ownership is capitalism 2.0 – Better sharing – Medium
Twee weken geleden opende ik deze nieuwsbrief met een stuk over het ‘Steward Ownership’ model dat Sharetribe, een open source oplossing om zonder enige technische kennis in no-time je eigen marketplace live te bouwen, met haar nieuwe crowdfunding campagne aan het verkennen is. In deze vervolgpost geeft oprichter Juho meer informatie over dit model: “ll dive into the background of the model, how it works in practice, and how we’re applying it at Sharetribe.” Interessant stuk om te lezen hoe bepaalde waarden en zekerheden ‘by design’ in de organisatie worden geborgd. Het verhaal doet mij overigens sterk denken aan hoe veel familie bedrijven zijn ingericht.
Gig Economy Business Model Dealt a Blow in California Ruling – The New York Times
Interessante uitspraak van de rechter in California in de discussie of platform medewerkers wel of geen werknemers zijn:
“The court ruled that employers must treat workers who do work related to a company’s “usual course of business” as full-fledged employees. For example, if a store hires a plumber to fix a sink, that plumber wouldn’t need to be considered an employee because the store isn’t in the plumbing business. But if a clothing company paid someone to sew clothes at home, then that person should be considered an employee, entitled to minimum wage, breaks, and other benefits of employment.
The case only directly applies to delivery company Dynamex, but it sets a precedent that could affect many types of workers in California, including care givers, dog walkers, hair stylists, and, of course, drivers for Uber and other gig economy companies, says Eve Wagner, a founding partner of Sauer & Wagner LLP with a background in employment law.”
To be continued…
Video’s
Workshop: “Platform Economy: Innovation, Entrepreneurship and Public Policy Perspectives” – YouTube
Op 23 april nam ik deel aan de workshop ‘Platform Economy: Innovation, Entrepreneurship and Public Policy Perspectives’. In de vorige nieuwsbrief deelde ik al de eerste video registraties van de presentaties op deze dag. Intussen is de playlist compleet en staan alle 11 video’s online. Binnen een paar uur een ‘deep dive’ in de platform economy…
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@collaborative-economy.com) of telefoon (06-50244596).
