Afgelopen week mocht ik bij EditieNL iets zeggen over Homerr: een dienst waarbij buren een professioneel ophaalpunt kunnen worden voor pakketjes. Ook werd een stuk in een grote Japanse krant gepubliceerd waarvoor ik ook uitgebreid werd geïnterviewd. Alleen heb ik geen idee of ik er ook echt in sta vermeld 😉 Ook startte ik als lid van een begeleidingscommissie in een onderzoek naar regeldruk in de klus- en deeleconomie. Erg leuk om op deze manier mijn kennis & ervaring in te zetten voor nieuwe vraagstukken.
Maar het belangrijkste én leukste nieuws van deze week is natuurlijk de geboorte van onze dochter Anna Josephine Arets. Wat een wondertje weer… Daar vallen alle discussies over platformen, algoritmes en AI bij in het niet. Of ook weer niet: dit gaat ook over haar toekomst.
Enfin, ook deze week weer 5 stukken gevonden die het vermelden en duiden waard waren. Of er volgende week een editie verschijnt hangt even af van de komende nachten 🙂 Voor nu: mooie week!
Uber verzekert chauffeurs tegen zwangerschap, ook de mannen | AD.nl
De discussie over flex versus vast in Nederland is al even gaande. En zal de komende jaren echt nog niet worden opgelost. De discussie in de kluseconomie draait vooral om de vraag: zijn die platformwerkers nu werknemer (en het platform werkgever) of is het platform een marktplaats die Zelfstandig Professionals faciliteert? De vakbonden zijn overtuigd van het eerste scenario, de platformen van scenario twee.
De angst om tot werkgever te worden aangemerkt zorgde er tijden voor dat platformen zo min mogelijk voor hun workers deden. Immers: hoe meer je doet (naast het matchmaken en aansturen via een algoritme), hoe groter de kans dat de rechter de stempel werkgever op je activiteiten drukt.
Hoewel de discussie nog steeds actueel en relevant is, ziet het er naar uit dat de platformen niet gaan zitten wachten totdat beleidsmakers hun oordeel over de situatie hebben gegeven. Misschien gewaagd, maar ook logisch: je wilt koste wat kost voorkomen dat de mensen die voor jou rijden onverzekerd rondrijden. Dit vanuit:
- Business perspectief: het kan een te grote drempel zijn voor nieuwe workers om zich aan te melden bij je platform;
- Strategisch en branding: het is een kwestie van tijd tot een worker die via een platform aan het werk is een ernstig ongeluk krijgt of veroorzaakt. Als dat gebeurt dan heeft dit grote impact op je brand én breekt de politieke pleuris uit en wordt en gereageerd en gereguleerd vanuit emotie, en dat wil je voorkomen;
Daarnaast is het natuurlijk altijd beter om leidend in plaats van volgend in een discussie te zijn.
Begin mei maakte Deliveroo al bekend een collectieve verzekering voor haar koeriers te hebben afgesloten. Deze week maakte Uber bekend dit ook te hebben gedaan voor haar chauffeurs en fietskoeriers. Deliveroo heeft er voor gekozen om iedereen te verzekeren, bij Uber moet je een minimaal aantal uren per maand voor het platform hebben gewerkt. De verzekering van Uber is wel een stuk uitgebreider: er is zelfs een vorm van vaderschapsverlof opgenomen. Erg netjes en marketing technisch natuurlijk ook erg slim.
Wat je hier ziet gebeuren is dat platformen de wind uit de zeilen van de ‘tegenstanders’ haalt. Hoewel zij in eerste instantie vast lauw zullen reageren (in de trend van: we zijn blij, maar het zijn uiteindelijk natuurlijk gewoon werknemers), zal het wel degelijk invloed hebben in discussies met andere stakeholders. Al kun je er natuurlijk wel iets van vinden dat door gebruik te maken van een freelance constructie veel van deze workers belastingvoordelen krijgen die eigenlijk voor een andere groep bedoeld was.
Wat ook het effect is dat door dit soort acties de ‘default voorwaarden’ die andere platformen moeten bieden om een interessant alternatief te kunnen zijn veranderen. En dat is een goede zaak.
Wat we overigens vaak vergeten in dit soort discussies is om te kijken wat de ‘traditionele’ markt doet. Fiets- en vooral brommerkoeriers reden ook al rond voordat Deliveroo, Foodora en UberEats op de markt kwamen. Veelal in opdracht van de individuele (snack)restaurant houder. En de grote vraag is natuurlijk: zijn zij wel verzekerd? Ik geloof er niets van. Wat dat betreft zitten er we weer voordelen aan platformen die een gefragmenteerde markt centraliseren: dan heb je kans om in één keer goede voorwaarden voor (bijna) een hele branche af te spreken.
Al met al slim dat Uber op deze manier standpunten in een andere daglicht hebben geplaatst. Maar als ze echt goede wil willen tonen, dan zouden ze ook de belasting constructies overboord moeten zetten. Want het gegeven dat de BTW voor Uber ritjes via Londen loopt (en daardoor niet in rekening wordt gebracht) wekt ook niet positief in een discussie rondom vertrouwen en eerlijk ondernemen 😉
Aanvulling: ook de EC heeft Nederland op de vingers getikt om vaart te maken met het beleid rondom flexwerk, las ik vanavond op ZipConomy: “Concreet beveelt de Commissie Nederland aan om de prikkels om tijdelijke contracten af te sluiten of zzp’ers in te huren te verminderen, actief sociale zekerheden voor de zzp’ers te promoten en schijnzelfstandigheid aan te pakken.”
Albert Heijn overweegt bezorging warme maaltijden | NU.nl
“Topman Wouter Kolk van Albert Heijn denkt erover om samen met andere partijen warme kant-en-klaarmaaltijden te bezorgen. Hij noemt het een “logische vervolgstap” voor de supermarktketen.”
Albert Heijn is volop aan het innoveren. Dat mag ook wel, want de concurrentie, en dan vooral ook buiten de eigen bubbel, ligt op de loer. Ik was eerst wat sceptisch toen ik dit bericht voorbij zag komen, maar (zou het de leeftijd zijn?) stelde later mijn mening bij. Laat ik objectief eens de voors en tegens op een rijtje zetten:
Wat heeft Albert Heijn in huis dat dit een succes kan maken?
- Supermarkten zijn steeds meer bezig (N=1) om in te spelen op a) vers voedsel en b) verse kant en klaar maaltijden of pakketten waarmee je zonder extra ingrediënten een ‘verse’ maaltijd kunt bereiken;
- Supermarkten zijn al bezig met bezorging, maar dat gaat (wederom N=1) niet heel vloeiend, niet met warme maaltijden, veelal met grote busjes en zeker niet on demand (= nu bestellen, met een half uur in huis). Het fragment ‘met andere partijen’ zorgde er dan ook voor dat mijn scepsis verdween;
- Een kook community: Allerhande. Ik zie even niet wat ze daar mee kunnen, maar toch het vermelden waard.
Hoe zou zo’n product en samenwerking er dan uit zien:
- Als je het hebt over ‘andere partijen’, dan is de kans groot dat dit met een partij als Deliveroo, Foodora of UberEats is. Oftewel: partijen die eigen fietskoeriers hebben, ervaring hebben in het vervoeren van maaltijden en zowel al goed werkende technologie als eigen klanten hebben. Thuisbezorgd zou afvallen, omdat zij wel de logistieke ervaring en technologie hebben, maar zij hebben maar een beperkt aantal eigen koeriers. Tenzij Thuisafgehaald hier een kans ziet om met een dergelijke samenwerking een heel eigen bezorgers netwerk te lanceren, maar met de focus die nu buiten Nederland ligt lijkt mij dat onwaarschijnlijk. Foodora heeft misschien nog wel de beste papieren, omdat zij vanwege hun model niet ter discussie staan. Deliveroo en UberEats zullen de komende tijd nog wel onder een vergrootglas liggen, ik zou als Albert Heijn daar niet (ook branding wise) mee geassocieerd willen worden. Zeker niet nu zij zelf ook af en toe onder vuur liggen mbt omstandigheden werknemers in distributie centra. Op die aandacht zitten zij niet te wachten;
- Albert Heijn is natuurlijk erg goed in het ‘grovere’ logistiek, kan flinke inkoopkortingen bedingen en meer. En hebben nu dus ook een eigen (ik neem aan hoge kwaliteit) lijn aan verse kant-en-klaar maaltijden. Maar wie gaat die dingen opwarmen? Je zou zeggen: iedereen heeft thuis wel een magnetron. Maar dan moet je die maaltijden wel eerst in huis halen en blijkbaar hoopt Appie dat ze met een bezorg service dit stapje convenience toe kunnen voegen. Wie weet…
- Wat ook kan is dat zij een doelgroep aanboren die tot voorkort nog niet in beeld was, zoals bijvoorbeeld (alleenwonende) ouderen. Zie ook deze overname van Poeiz. Met opwarm maaltijden zit je in een ander prijssegment (moet nog blijken). De vraag is wel: wat is de unieke toegevoegde waarde van AH?
- En waar worden die maaltijden dan opgewarmd? Wat zou kunnen zijn is opwarmkeukens in randgebieden van steden. o.a. Deliveroo experimenteren al met ‘spookrestaurants’. Garageboxen of een zeecontainer waar alleen wordt gekookt voor bezorg bestellingen. Dit zou voor het AH concept natuurlijk ook prima kunnen. Wat ook zou kunnen is, als het alleen om koelen van voorraad en opwarmen van maaltijden gaat, er een soort van vrachtwagens komen met vakjes aan de buitenkant waar net als bij de snackbar, maar dan op bestelling, iemand in de bus maaltijden in een magnetron of oven gooit en de bezorger uit een deurtje aan de voorkant de maaltijd op kan halen. In de app van de bezorger zit GPS, dus de timing zou perfect kunnen zijn: de oven start met verwarmen op het moment dat de bezorger x-kilometer van de locatie is verwijderd.
De belangrijkste vraag blijft natuurlijk: is de ‘value proposition’ van een opgewarmde maaltijd warm laten bezorgen overeind, terwijl je hem ook in de winkel kunt kopen (of straks via PicNic kunt bestellen) en zelf in de magnetron kunt stoppen. En natuurlijk wat de unieke toegevoegde waarde is voor AH in het totaalconcept. Merk? Geld? Netwerk?
Ik begon sceptisch, werd positiever, maar eindig toch wederom sceptisch, maar dan wat beter onderbouwd 😉
P.s. wat wel goed is om te onthouden is dat de hier boven genoemde bezorgers het grootste deel van de dag niets te doen hebben: de piek van het bezorgen van eten duurt maar een paar uur. Dat is zonde van de capaciteit. Dus is het ook niet onwaarschijnlijk dat deze partijen open staan voor andersoortige samenwerkingen. Misschien met AH?
Who Charges Those Electric Bird Scooters? – The Atlantic
“Bird hunting” has become a pastime and a side hustle for teens and young professionals, but for some it’s a cutthroat business.
Even geleden deelde ik al een bericht over de volgende uitdaging voor steden: de electrische deelstep. Via Sebastiaan ter Burg (check zijn werk!) kwam dit stuk onder mijn aandacht. Want mooi die electrische steps, maar die moeten ook natuurlijk worden opgeladen. Dit stuk omschrijft hoe ‘Bird Hunting’ (de service heet Bird) via slimme gamification technieken mensen (betaald) inzet om ‘s nachts deze steps thuis te laden (en wat nu als er eentje in de fik vliegt?) en ‘s ochtends weer op een plekje terug te zetten.
Het voordeel van voertuigen die moeten worden opgeladen is, dat de aanbieder dus regelmatig (in dit geval bijna dagelijks, afhankelijk van gebruik) het vervoersmiddel moet opladen, wat het minder aantrekkelijk maakt om een zwerm ergens neer te gooien en weg te laten rotten. Interessante om in gedachte te houden, ook in de discussie rondom de strooifiets.
The Computer Science Social Network Employers Love to Raid – Bloomberg
Ik krijg regelmatig de vraag hoe platformen kunnen bijdragen in het kennis segment. Ik kwam deze interessante case tegen:
“Piazza Technologies Inc. is a stealth company—largely unknown by the general public but familiar to almost anyone who’s studied computer science in the past few years. Some 2.5 million students use its free website to ask and answer one another’s questions about computers, engineering, math, and science, all under the supervision of their professors. Seven years in, Piazza says 98 percent of computer science students at the top 50 universities access its site; students report using it on average for at least three hours a day. (Or, more likely, per night.)”
Nu is er een probleem: het platform had voorheen geen verdienmodel. Dat gaat veranderen: “Now that it’s ubiquitous among computer science majors at top colleges, Piazza is pitching itself to recruiters at less-sought-after companies as a way to find better candidates.”
De vraag is: is dit een goede en wenselijke ontwikkeling? Immers: wanneer je weet dat jouw prestaties op het platform impact hebben op jouw kans op een baan, denk je wel 2x na voordat je een vraag stelt. Een mogelijk verdienmodel zou ook kunnen worden dat recruiters mensen die zij in het vizier hebben kunnen checken op verschillende skills die zij hebben laten zien in hun ontwikkeling als professional (als je een platform langer gebruikt, moet dit ook te meten zijn). Commercieel slim, maar wenselijk?
De vraag is dan ook met platformen als deze: wie willen we dat eigenaar is van het platform, om enerzijds de strategische skills in huis te hebben om het tot een succes te maken, zonder dat dit impact heeft op de onafhankelijkheid. Een stichting die wordt gefund door opleidingen? De overheid? Ik heb geen pasklaar antwoord, maar dat we hier meer bij stil moeten staan, daar ben ik van overtuigd.
Why we're building Refind and giving away 1 billion coins
“We’re giving away 1 billion coins to early users for free. At a later point, we’ll buy them back with our profits.”
Relevance, een slimme online tool, heeft een interessante manier gevonden om de eerste gebruikers (naar schatting 10 miljoen) mee te laten profiteren van het toekomstige succes van het bedrijf.
“We invite you to be part of Refind—not only as a user, but also as an owner, participating in Refind’s success. We issue 1 billion blockchain-based Relevance Coins and give them away to early users for free. At a later point, we’ll buy them back with our profits.”
Dit is niet zozeer een oplossing om op lange termijn de belangen van de gebruikers te borgen: early users krijgen geld als hun coins worden teruggekocht en er is geen shared governance, maar het is wel een interessant model om de gebruikers die verantwoordelijk zijn voor jouw succes daarvoor te belonen.
Tip: als je op de link klikt, dan moet je een heel stuk naar beneden scrollen om bij het ‘1 billion coins’ verhaal te komen. Zeker de moeite van het checken waard.
In de media
Geld verdienen met pakketjes aannemen voor je buren: Heidi is een 'buurtpunt' – RTL Nieuws
“Voor veel mensen is het vast herkenbaar. Dat je schoorvoetend naar de buren loopt om het zoveelste pakketje af te halen omdat je zelf niet thuis was. Heidi kreeg zoveel pakjes uit de straat dat ze besloot een officieel afhaalpunt te worden.”
Deze week lanceerde Homerr een service waarbij iedereen zich op kan geven om een ‘afhaalpunt’ voor pakketjes in de buurt te worden. Voordeel voor de postbode: alle pakketjes in één keer op 1 adres achterlaten en verder geen zorgen. Voor de beheerder van het afhaalpunt is de opbrengst 40 cent per pakje.
Ik werd door EditieNL gevraagd om duiding te geven aan deze ontwikkeling. Dit lees je ook in deze blog.
Bottom line is natuurlijk het probleem dat bezorging wordt weggezet als ‘gratis’ en dus per definitie een race to the bottom is. Ik denk dat dit echt wel anders kan. Zie ook mijn eerdere analyse: ‘fietskoerier: sluitpost of merkambassadeur‘.
シェア経済、小国が抱く大志 本社コメンテーター 村山恵一 ：日本経済新聞
Voor een van de grootste kranten ter wereld werd ik onlangs geïnterviewd voor een artikel over de deeleconomie in Nederland. Zie hier het resultaat. Ik heb om eerlijk te zijn geen idee of ik er in wordt vermeld, mijn Japans is nog wat onder ontwikkeld 😉
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@collaborative-economy.com) of telefoon (06-50244596).
