De eerste schrijfweek is een feit. Langzaam maar zeker beginnen de contouren van het boek vorm te krijgen. Eigenwijs als ik ben deelde ik deze week al de ruwe inleiding van het boek. In deze editie weer 5 mooie artikelen die ik van mijn duiding en visie voorzag én een uitnodiging voor een tof event volgende week waar ik deel van uit mag maken. Goede week!
Platformeconomie top 5
Waarom een leven onder Google niet eens zo gek is | De Morgen
Mooie essay van de bevriende economiefilosoof Rogier de Langhe in de Vlaamse krant De Morgen. Ik interviewde Rogier vorige zomer tijdens een boottocht door de Utrechtse grachten. Waar de meeste discussies gaan over hoe overheden de macht van techplatformen als Google en Facebook in kunnen perken, gooit hij de knuppel in het hoenderhok. Hij stelt: ‘De overheid van de toekomst lijkt meer op Google dan op België, en dat is niet per se een slechte evolutie.’
Eerste tip: ga het stuk lezen en vorm je eigen mening.
Wat gedachten bij dit stuk:
- “Kleinere structuren en kortere ketens zouden een revolutie ontketenen in administratieve vereenvoudiging.” Dat zou inderdaad geweldig zijn, zij het niet dat dit los staat van de discussie of een platform als Facebook of Google de macht heeft of de overheid zelf in staat is om zich als een platform in te richten zoals (daar is ie weer) Estland.
- “Een van de grootste hotelketens ter wereld, Marriott, biedt wereldwijd 1miljoen slaapplaatsen aan en heeft daarvoor 250.000 personeelsleden nodig. Airbnb biedt evenveel slaapplaatsen aan, maar heeft daarvoor honderd keer (!) minder mensen nodig. Beeld je in dat er morgen een platform opstaat dat overtuigend kan aantonen dat het België kan runnen met honderd keer minder personeel.” Dit klinkt mooi, maar klopt natuurlijk niet. Wat Airbnb doet is anderen faciliteren, je zou dus het personeel van de Marriott holding en het management dat bij de hotels zelf werkt dus moeten vergelijke met de 3.100 medewerkers van Airbnb. Dan komt Airbnb er alsnog beter vanaf, maar vergeet dan ook niet dat zij van scratch af aan zijn begonnen en langzaam maar zeker ook zelf steeds inefficienter zullen worden. De hosts en hostesses, de kamermeisjes en al het andere uitvoerende personeel: dat zijn de mensen die hun huis via Airbnb verhuren, de sleuteloverdracht doen en de schoonmaak van de listings. Die cijfers zie je nergens terug en dat zijn natuurlijk ook verborgen kosten die in geen enkele kostprijs worden meegenomen
Nadenkend over dit stuk zie ik dat er eigenlijk twee verhaallijnen / scenario’s door elkaar lopen.
- De groeiende macht van digitale platformen als Google en Facebook;
- De grote voordelen die platformen met zich meebrengen en hoe dit kan worden ingezet om een land te besturen en organiseren.
Dat maakt dat je te snel een oordeel over het stuk klaar hebt staan. En dat is zonde.
Belangrijk is om deze twee los van elkaar te zien. Een Google die een land gaat besturen lijkt mij een slecht idee. Een land bestuurd met een korte termijn aandeelhoudersbelang (oh, dat is nu ook zo: na 4 jaar wil je herkozen worden), zonder transparante agenda en zonder enige inspraak vanuit de gebruikers (de burgers) lijkt mij niet wenselijk.
Wat wel enorm interessant is om te filosoferen hoe de elementen die platformen succesvol maken in te zetten binnen een (digitale) overheid. Die participatie samenleving, wat in de praktijk meer uitkomt om een ‘over de schutting smijt festijn’, zou met de platformgedachte (het faciliteren en empoweren van…) een enorme stap vooruit zijn. Betere efficiency, gebruik van data, een overheid app store waar burgers en bedrijven hun eigen oplossingen voor kunnen bouwen, betrokken burgers via crowdsourcing zodat bestuurders zich verantwoordelijk voelen én er niet elke 4 jaar 80% zwevende kiezers de laatste dag beslissen op wie zij gaan stemmen (op wie het hardst roept), matchfunding vanuit de overheid…. Noem maar op. Ja, de overheid als platform heeft een enorm potentieel. Maar dan wel bedacht vanuit een (soort van) democratisch beginsel en niet vanuit een VC mentaliteit.
En kijkend naar Rogier zijn laatste zin: “De overheid van de toekomst lijkt daarom wellicht meer op Google dan op België.” is dat ook precies wat hij in gedachte heeft.
De deeleconomie heeft zijn onschuld verloren – Trouw – Blendle
Leuk stuk waarin de verschuiving van het sentiment over de deel- en platformeconomie in een goede context wordt geplaatst. En een goed voorstel om de term deeleconomie te laten vallen wanneer we het hebben over platformen als Uber en Deliveroo en om het voortaan over de platformeconomie te hebben. Hoewel dit natuurlijk niet nieuw is, is het wel goed dat dit soort geluiden nu ook meer in de mainstream media komen. Dat draagt bij aan de acceptatie van een nieuw begrip en op de lange termijn een betere situatie dat iedereen weet waar hij/zij over praat.
Deelfietsen veroorzaken nu veel overlast in grote steden. Zo kan het wél
Goed stuk in De Correspondent met een interview met twee Nederlandse deelfiets iconen. Een stuk waarin wordt aangegeven dat gedeelde mobiliteit een enorme kans is voor steden, mits je het goed aanpakt. Dat betekent visie, beleid en handhaving.
Een mooie top 4 van hoe deelfietsen volgens de geïnterviewden wél een succes kunnen zijn in steden:
- (Deel)fietsen moeten fietsen en niet stilstaan. Spreek een maximumtijd af dat de fietsen gemiddeld stil mogen staan (zeg: 90 procent van de fietsen moet elke dag minstens één keer worden gebruikt). Anders moeten ze worden weggehaald.
- Open data. De gemeente krijgt inzage in de locatie- en gebruiksgegevens, zodat ze hier ook zelf beleid op kan maken en kan controleren of de deelfietsen voldoende fietsen.
- Overal een fiets met één account. De deelfietsen moeten aan een open standaard voldoen zodat de reiziger met één account of app fietsen van verschillende aanbieders kan openen.
- De overheid moet niet verwachten dat vrijwilligers die open standaard gratis kunnen ontwikkelen, terwijl commerciële partijen daar niet aan meewerken. Hier is geld voor nodig. En medewerking van grote commerciële partijen, waar de overheid gewoon eisen aan moet stellen.
“De nieuwe roerganger van Uber wordt geen vrouw, maar een in Iran geboren man die naam maakte in de reiswereld.” Altijd goed om te weten wie nu de opvolger van Travis bij Uber is geworden. Sprout maakte er een mooi stuk van.
Amazon Mechanical Turk Workers Have Had Enough | WIRED
Interessant onderzoek / experiment rondom een duurzaam alternatief voor Amazon Mechanical Turk: een ‘gig economy’ platform waar vele mensen op afstand kleine digitale klusjes doen voor anderen. Hoewel het platform goed werkt, heerst er veel onvrede onder de gebruikers. En dan in het bijzonder de aanbieders.
Wetenschappers ontwikkelden een alternatief: Daemo. Hoewel het een sympathiek platform is geworden, is het maar de vraag of het concept schaalbaar was. Los van dat heeft het onderzoek interessante resultaten opgeleverd:
“Daemo offers a fascinating case study for tackling the intractable challenges posed by gig work. In its short lifespan, the platform begun to demonstrate what labor advocates have long known to be true: The Daemo team has observed that higher pay and clearer communication results in higher quality work and more reliable performance—and employers, or, in this case, requesters, seem willing to pay a premium for better work. Daemo has also found, through surveying hundreds of workers, that nearly all of them would be willing to switch to an alternate platform with better pay and communication—as long as there’s enough work there for everyone. Milland, skeptical though she may be of Daemo itself, has noticed the same thing.”
Oftewel: er is ruimte voor een alternatief.
Zijn jouw keuzes nog echt jouw keuzes? – Bits of Freedom
Goede food4thought van Bits of Freedom. In dit stuk wordt ingegaan op persuasion profiling. De natte droom van iedere marketeer, maar is dit maatschappelijk wenselijk? Tijd om meer transparantie in dit soort zaken te krijgen.
Events
Toekomst van werk #15: Werken in de platformeconomie – Pakhuis de Zwijger
“Hoe beschermen we freelancers bij platformen zoals Deliveroo en Uber?” Deze vraag staat centraal volgende week donderdag tijdens een bijeenkomst in Pakhuis de Zwijger. Met een aantal mooie namen (en die van mij) in het panel. Aanrader.
In de media
Een gewaarschuwde menigte telt voor veel | Het Financieele Dagblad
Artikel in het FD over de belangrijkste risico’s en vraagstukken bij crowdfunding. Ik deelde in dit artikel mijn ervaringen van de campagne die ik in 2011 deed voor de Engelse vertaling van mijn boek Brand Expedition.
Interview met mij en Hans van der Loo over het leiderschapsdilemma bij Uber.
Contact
Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail (martijn@deeleconomieinnederland.nl) of telefoon (06-50244596)
