Klusjeseconomie vs Uitzendbureaus | Coöperatie meets tech | Maatschappij lost het zelf wel op

0
80

In al het enthousiasme rondom het bekend maken van mijn nieuwe onderzoeken (en parttime aanstelling) bij de Universiteit Utrecht ben ik vorige week helemaal vergeten nog een belangrijke mijlpaal bekend te maken: de release van mijn nieuwe boek ‘Crowdfunding voor Dummies’. De afsluiting van een mooi schrijf- en denkproject met Koen van Vliet. Komende week ben ik in Brussel te vinden bij de bijeenkomst ‘A cooperative vision for the collaborative economy‘ en donderdag vlieg ik naar New York voor ‘The People’s Disruption: Platform Co-ops for Global Challenges‘. In één week een flinke kickstart aan kennis, netwerk en inzichten rondom platform coöperaties: een van de twee onderzoeken waar ik mij de komende 1,5 jaar mee bezig ga houden. Voor deze week heb ik weer 5 mooie stukken gevonden en voorzien van mijn duiding en gedachten. Mooie week!


Platformeconomie top 5

Uber, Lyft, take heart from fellow disrupters and gig responsibly

Bij discussies over nieuwe ontwikkelingen kan het geen kwaad om ook eens terug in de tijd te kijken. Omdat veel discussies niet voor het eerst worden gevoerd en je kunt leren van de fouten en successen van anderen. 

Zo ook de discussie rondom arbeid via platformen. In dit stuk: 

Uber, Lyft and Deliveroo are not the first companies to threaten to upend the world of work. As long ago as the 1930s, employment agencies were the bad guys. They were stepping in as intermediaries between companies and workers. The result was a dizzying disruption of the traditional notion of a job for life: triangular employment relationships and temporary jobs. “

“My guys in France in the late 1960s, they were all under threat of getting beaten up by the unions, getting put in prison by the labour legislators,” says Jonas Prising, the chairman and chief executive of ManpowerGroup, one of the world’s biggest employment agencies. “What’s happening to Uber is what happened to our industry, but it’s happening at warp speed.”

“There is no great secret to how these companies came in from the cold. They compromised.” 

Compromissen sluiten in combinatie van een ‘warp speed’ groei is de sleutel. Daarnaast zou het goed zijn als de platformen zich ook verenigen om gezamenlijk belangen te verdedigen met een gezamenlijk verhaal en wensenlijstje. Nu zijn het een paar platformen die, vaak vanuit het negatieve, de aandacht naar zich toe trekken, wat niet bevordelijk is voor een constructieve discussie. 

Up & Go Is A Worker-Owned Alternative To On-Demand Home Cleaning Service – Fastcompany

Een app waar je een schoonmaker mee kunt boeken. Dat is op zich niet nieuw. Wel nieuw is het wanneer deze app niet als doelgroep schoonmakers, maar kleine schoonmaak coöperaties heeft en de ambitie heeft om zelf ook een coöperatie te worden in eigendom van de klanten (de schoonmaak coöperaties). In New York ga ik hopelijk de oprichters even spreken, maar alvast vooruitlopend een aantal gedachten: 

  • Het is interessant om te zien dat er in NY blijkbaar een ecosysteem van stakeholders is die gezamenlijk dit soort ideeën een boost kunnen geven: advies, funding en het bouwen zelf;
  • Door te werken via dit platform houden de schoonmakers meer geld over: aan de ene kant vragen en krijgen zij een hoger uurloon en aan de andere kant is de commissie van het platform slechts 5% (tegen minimaal 20% bij andere platformen). Ik vraag mij wel af of de klanten ook echt wel extra voor ‘for good’ willen betalen. Op zich zorgt het verschil in commissie ook al voor een mooi voordeel;
  • De bestaande cleaner coops zijn niet alleen slecht in tech (vandaar de behoefte aan een speler als Up&Go), maar ook in marketing: “These coops were basically spending up to $1,000 to secure a single repeat customer through fliers, and relying on referrals to grow.”. Hierbij groeit mijn vraag/twijfel of coops zelf moeten investeren in IT en Marketing, of de samenwerking met een externe partij toch niet ene betere keuze is. En we dan juist op zoek moeten naar hoe we zo’n externe partij duurzaam kunnen maken; 
  • Up&Go is nu nog geen coöperatie. Op mijn vraag wat de ambities zijn, kreeg ik terug: “Up & Go is in the process of being organized as a ‘second-level’ co-op, or a co-op of the worker co-ops that use Up & Go.”. Gevaar is natuurlijk wel dat dit mis gaat. Eerder zagen we dat ook bij Juno, een Uber concurrent die de chauffeurs mede-eigenaar wilde maken. Voordat dat zover was, werd de app al voor 200mln door een concurrent overgenomen. Met een berg rechtzaken als gevolg. 

Het intappen op bestaande professionals, zeker wanneer deze zijn verenigd in een coöperatie, is voor ieder platform natuurlijk reuze interessant. Je hebt relatief weinig kosten om in één keer een aanzienlijk aantal mensen binnen te halen en je bent verzekerd van een zekere mate van professionaliteit. 

Big data meets Big Brother as China moves to rate its citizens | WIRED UK

“The Chinese government plans to launch its Social Credit System in 2020. The aim? To judge the trustworthiness – or otherwise – of its 1.3 billion residents.” 

De Chinese overheid is al een tijd bezig met experimenten rondom een rating en reputation systeem voor iedere inwoner van het land. Enerzijds doodeng: het systeem kan een ultiem middel worden om een volk te beheersen, te sturen en te onderdrukken. Dat is ook terug te lezen in het volgende fragment: 

“Indeed, Sesame Credit is basically a big data gamified version of the Communist Party’s surveillance methods; the disquieting dang’an. The regime kept a dossier on every individual that tracked political and personal transgressions. A citizen’s dang’an followed them for life, from schools to jobs. People started reporting on friends and even family members, raising suspicion and lowering social trust in China. The same thing will happen with digital dossiers. People will have an incentive to say to their friends and family, “Don’t post that. I don’t want you to hurt your score but I also don’t want you to hurt mine.”

Anderzijds zitten er ook heel interessante elementen aan: For the majority of Chinese people, they have never had credit scores and so they can’t get credit. “Many people don’t own houses, cars or credit cards in China, so that kind of information isn’t available to measure,” explains Wen Quan, an influential blogger who writes about technology and finance. “The central bank has the financial data from 800 million people, but only 320 million have a traditional credit history.” According to the Chinese Ministry of Commerce, the annual economic loss caused by lack of credit information is more than 600 billion yuan (£68bn).” 

Onder de streep blijf ik kritisch kijken naar deze ontwikkeling. Een stap in de goede richting zou kunnen zijn om transparantie in de algoritmen en databronnen te geven. En om zaken als ‘recht om vergeten te worden’ en het afschrijven van reputatie scores (zodat een fout niet je hele leven blijft achtervolgen) in te voeren. Omdat anders een scenario als in ‘The Circle‘ wel erg dichtbij komt.

Community Finance: Initiatieven van onderop vragen condities van bovenaf | Revue

In de nieuwsbrief van Ronald Kleverlaan komen regelmatig interessante berichten voorbij over community funding. Projecten waarbij de buurt zelf controle neemt over (onderdelen van) hun omgeving. In zijn laatste nieuwsbrief kwamen deze twee interessante projecten voorbij: 

  1. Community Development Trusts (CDT’s) zijn eigendom van en worden geleid door de lokale gemeenschap. Ze hebben tot doel de lokale gemeenschap duurzaam te versterken en richten zich daarbij op een breed scala van economische, sociale, culturele en ruimtelijke onderwerpen. Ze worden echter wel ondernemend (met business-case) gerund.
  2. Op het eilandje Gigha zijn bewoners daarin nog een stap verder gegaan: zij hebben zich georganiseerd in de Isle of Gigha Heritage Trust en een groot deel van hun eiland voor 4 miljoen pond gekocht. Er ligt een businesscase onder om het geheel renderend te houden. Belangrijk daarin zijn economische activiteiten als het toerisme en de exploitatie van enkele windmolens.

En de rol van de overheid? Enerzijds is het interessant om te bekijken hoe de overheid meer de rol van facilitator in dit soort projecten kan nemen. Door het wegnemen van drempels en het faciliteren met kennis en expertise (wat ook wegnemen van drempels is). Overheid als platform dus. Aan de andere kant moet er ook gewaakt worden voor de balans en gelijkheid in de samenleving wanneer dit soort projecten mainstream gaan worden. Omdat je anders het risico loopt dat de welgestelden de controle en eigenaarschap over de omgeving overnemen en diegenen met minder tot geen middelen eenzaam achter blijven. En de bottom-up beweging de kloof tussen arm en rijk groter maakt. 

TransferWise announces whopping $280M investment as early shareholders cash in | TechCrunch

Het gaat goed met Transferwise: een platform waar je internationaal geld kunt overmaken tegen een fractie van de kosten die een bank daarvoor zou rekenen. Deze week hebben zij 280 miljoen opgehaald tegen een waardering van 1.6 miljard. Ik kan mij nog goed herinneren dat ik vijf jaar geleden bij de directeur van een grote Nederlandse bank aan tafel zat en hem over het bedrijf vertelde. Hij had weinig interesse, ondanks dat Richard Branson er toen al 100 miljoen in had gestoken en de oprichters ook aan de wieg hadden gestaan van Skype en PayPall. 

Waar veel fintech startups de gevestigde orde nodig heeft om verder te komen, is Transferwise een van de weinigen die autonoom met een enorme snelheid een plek in de markt heeft veroverd. Knap gedaan. 

Boek!

Crowdfunding voor Dummies door Martijn Arets, Koen van Vliet (Boek) – Managementboek.nl

Daar is hij dan: Crowdfunding voor Dummies. Voor iedereen die wil weten of crowdfunding voor zijn of haar project geschikt is, wat de voor- en nadelen zijn, welke afwegingen moeten worden gemaakt en hoe je uiteindelijk een succesvolle campagne runt. 

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@deeleconomieinnederland.nl) of telefoon (06-50244596).