Afgelopen week mocht ik een bijdrage leveren aan een toffe sessie van PropTechNLover AVG/GDPR en De Platformrevolutie. Dat gaat nog hele interessante vraagstukken en zaken opleveren. AVG is voor veel tech ondernemers een flinke kluif, maar uiteindelijk draait het om de gebruiker. Naast AVG komt PSD2 er binnenkort overigens ook nog aan. Genoeg kansen en kopzorgen zou ik zeggen 😉
Ook mocht ik deze week bekend maken dat ik deel uit ga maken van de ‘advisory board’ van het ‘Reshaping Work in the Platform Economy‘ congres in Oktober in Amsterdam. Vorig jaar was ik al aanwezig en verrast door de kwaliteit van het evenement. Tof om hier nu een bijdrage aan te kunnen leveren.
Deze week begint gelijk goed met een bezoek aan het congres “The Platform Economy – Legal Status of Online Intermediaries” in Leuven. Benieuwd naar alle nieuwe inzichten.
Deze week weer 5 mooie stukken voor je uitgezocht en voorzien van mijn mening en duiding. Fijne week!
The gig economy is being fuelled by exploitation, not innovation | WIRED UK
De kluseconomie staat onder druk. Of in ieder geval de reputatie. Om beter inzicht te krijgen in ‘hoe het is om te werken in de gig economy’ verscheen er deze week een interessant artikel van een journaliste die op de fiets klom voor Foodora (“Je bent een soort robotje dat precies doet wat ’m verteld wordt”) en het boek “Uber voor alles”waarin journalist Rens Lieman de kluseconomie verkend door aan de slag te gaan voor o.a. Deliveroo, Uber en Helpling.
De voorbeelden die voorbij komen in artikelen over de kluseconomie zijn niet fraai. Maar er wordt naar mijn mening één belangrijke fout gemaakt: er wordt niet gekeken naar het grotere plaatje. De slechte omstandigheden van laag opgeleide, precaire, workers die als een commodity worden ingezet, op stuksprijs worden afgerekend en door strenge regels en beperkende voorwaarden kort worden gehouden zijn niet platform specifiek. Platformen en technologie zorgt er voor dat deze vorm van arbeid kan groeien en dat de aansturing kan worden ‘geperfectionaliseerd’, maar in basis is er weinig nieuws aan de horizon. De discussie over Uber chauffeurs is dezelfde discussie die werd gevoerd over PostNL bezorgers. Het is dan ook belangrijk om deze ontwikkeling in het juiste kader te plaatsen en beoordelen.
Maar dat het ver kan gaan, dat mag duidelijk zijn. In dit artikel over de gig economy twee schrijnde voorbeelden:
- Lane, who had worked for DPD for 19 years, missed appointments with specialists and died after collapsing as a result of his diabetes. He reportedly missed appointments because he felt under pressure to complete his rounds for DPD and faced £150 penalties for every day he failed to find cover. He was fined for attending one appointment and subsequently missed three others. He collapsed at the wheel of his DPD delivery van late last year before dying in hospital in January.
- One firm that delivers on behalf of Amazon requires drivers work for free until they have built up £1,500 in credit. This money is then held against them. Restrictions placed on couriers are strict and make earning even minimum wage a relentless slog.
Waar de discussie in mijn ogen meer over zou moeten gaan:
- Hoe zorgen we er voor dat werkgevers (meer) verantwoordelijkheid nemen voor hun werknemers, en dan in het bijzonder de ‘precaire’ groep;
- Hoe zorgen we er voor dat de voordelen die technologie met zich meebrengt (efficiency, controle, betere klantbeleving en meer) niet ten koste gaan van degenen die het werk doen;
- Hoe maken we de systemen die in deze kluseconomie de ‘workers’ aansturen niet puur op basis van ratio, maar ook de factor ethiek/emotie mee wordt genomen in het design.
Zie ook onderstaand filmpje over de gig economie. Waar, naast de roep om meer regulering, gelukkig ook nog aandacht wordt besteed aan de kansen van de kluseconomie. Want dat wordt in menig discussie nog wel eens vergeten….
Impactonderzoek Thuisafgehaald – Deeleconomie in Nederland
Tussen alle verhalen van de grote winstgedreven platformen zou je bijna vergeten dat er ook nog een heleboel kleinere platformen zijn die voornamelijk een positieve maatschappelijke impact nastreven. Thuisafgehaald is daar één van. “Avance Impact heeft in 2017 een innovatief onderzoek gedaan voor Thuisafgehaald om de impact te meten van matches tussen thuiskoks en afhalers die (tijdelijk of langer) in een kwetsbare situatie zitten.” De resultaten:
Persoonlijke effecten voor afhalers
- Afhalers eten gezonder;
- Thuis gekookt warm eten geeft de afhalers een positieve beleving;
- De afhalers worden gezien en gehoord door de thuiskoks, en horen er weer bij;
- De afhalers doen mee;
- De afhalers hebben een groter netwerk en zijn minder eenzaam;
- De afhalers hebben een hogere zelfredzaamheid.
De belangrijkste maatschappelijke opbrengsten:
- De afhalers kunnen langer zelfstandig thuis wonen;
- Verminderde belasting van hulpverleners;
- Inclusie van mensen met een bijzonderheid;
- Gezondheidswinst en hierdoor uitgestelde zorgbehoefte.
Waanzinnig om te zien wat voor positieve impact dit platform weet te realiseren.
Uber preparing to sell Southeast Asia Unit to Grab
Uber is volop in ontwikkeling. Dat mag ook wel: in 2017 steeg het verlies t.o.v. 2016 met 61% naar 4,5 miljard dollar. Ok, het verlies begon aan het eind van het jaar af te nemen, maar met een omzet van 11,1 in 2017 (14% hoger dan in 2016) is zo’n verlies toch best heftig. Voor een bedrijf dat in 2019 naar de beurs wil.
Met een ‘legacy’ van ruim 16 miljard en een hoop lijken in én uit de kast merk ik dat veel mensen zich afvragen wat de toekomst Uber gaat brengen en of het bedrijf überhaupt nog wel toekomst heeft.
In dit bericht gaat het over de voorbereidingen die Uber treft om zijn activiteiten, in ruil voor aandelen, in Zuid Oost Azië te verkopen aan concurrent Grab. Deze heeft naar eigen zegge een marktaandeel van 95% in de regio. Uber deed eerder een vergelijkbare deal met de belangen in China (aan DiDi in ruil voor 20% aandelen) en Rusland (fusie met Yandex in ruil voor 37% aandelen).
Wat kun je hier uit opmaken?
- Dat de strategie van Uber om direct de hele wereld te veroveren is mislukt. Als dat al de bedoeling was;
- Door direct groot in bijna alle landen te starten en dit marktaandeel later om te ruilen voor aandelen in de ‘lokale’ winnaar, heeft Uber nu wel een flinke vinger in de pap bij de conculega’s. Dit is strategisch natuurlijk hartstikke handig en slim;
- Dit kan natuurlijk ook gewoon strategie zijn geweest (al zal die vermoed ik niet van Travis zijn gekomen, die wilde gewoon winnen, koste wat kost);
- Uber lijkt hiermee meer te focussen op de markten waar het een goede kans maakt om tegen een ‘behapbare’ investering het marktleiderschap in die landen te veroveren. Dit vermoedelijk ook om de geldkraan die nu wagenwijd openstaat onder controle te krijgen, mede ook voor de geplande beursgang in 2019.
Misschien het meest interessante uit deze zet is dat het Japanse Softbank, die onlangs een belang van 15% in Uber nam, vanuit de rol van investeerder een hele machtige speler begint te worden in dit segment. Deze investeerde eerder in Grab, Didi, Ola (India) en 99 (Brazilië). En heeft daarnaast nog een aantal andere interessante tech bedrijven in zijn portfolio, zoals een aandeel van bijna 30% in Alibaba. Dit aandeel kochten zij oorspronkelijk voor 20 miljoen in 2000. Bij de beursgang van het bedrijf was hun aandeel 60 miljard waard. Prima investering 😉
Wanneer 1 investeerder de vinger in de pap heeft bij al deze lokale winnaars, dan wordt het natuurlijk heel logisch dat er achter de schermen samen wordt gewerkt en gezamenlijk in nieuwe ontwikkelingen als de zelfrijdende auto wordt geïnvesteerd.
Dus als het om de toekomst gaat van ‘on demand’ mobiliteit, is het niet eens zo gek om Softbank heel erg goed in de gaten te houden…
CryptoCribs: A Peer-to-Peer Electronic Rental System – PDF
Een paar weken geleden berichtte ik over CryptoCribs: de Airbnb variant voor crypto currency fanaten. In dit stuk stelde ik hardop de vraag / twijfel of decentrale platformen (al dan niet via blockchain) wel of niet rekening houden met publieke waarden. In New York kwam ik de oprichter van Arcade City tegen en stelde hem deze vraag. Zijn antwoord was: nee.
In deze interessante whitepaper doet de oprichter van CryptoCribs zijn visie uit de doeken. Sowieso een interessant document om te lezen met veel informatie over netwerkeffecten. Wat mij het meest opviel en aanspreekt is de volgende zin op pagina 9: “While CryptoCribs plans to act as an intermediary initially, our intention is to progressively disintermediate ourselves.” <> “I initially plan to operate CryptoCribs as a centralized platform and establish a curated list of trustworthy, dependable nodes first. These nodes will be enabled to transact freely and without costs on the CryptoCribs platform.”
Om de lege reputatieprofielen te vullen zal CryptoCribs dus initieel starten als een ‘traditioneel’ centraal platform, om vervolgens wanneer er genoeg reputatie scores zijn binnengehaald de stap te kunnen zetten naar een decentraal platform. Ingewikkeld verhaal, maar echt een interessante gedachte. Ik heb intussen contact met de oprichter en hoop hem ergens de komende maanden te interviewen. Wat altijd een uitdaging is: het zal niet de eerste keer zijn dat ik een blockchain ondernemer interview en aan het eind van de rit niet helemaal te begrijpen wat de kern van het verhaal is 😉
When Uber drivers don't own cars: Developing world tests 'sharing economy' – CSMonitor.com
“Als je niets hebt, dan kun je ook niets delen” was een uitspraak die Koen Frenken eerder een keer deed in een debat over (on)gelijke kansen in de deeleconomie. Maar…. waar een wil is, is een weg. “The be-your-own-boss appeal of gig-economy jobs like Uber is especially strong in countries with low formal employment – and often high inequality. But in places where car ownership itself is a significant hurdle, middlemen become key.”
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@deeleconomieinnederland.nl) of telefoon (06-50244596).
