In het leven kun je niet alle kansen die voorbij komen oppakken. En soms is dat best lastig. Deze week kreeg ik vanuit mijn ‘Young European Leader’ rol de vraag of ik mij wilde inschrijven voor een leadership program in New York vanuit de Obama Foundation. Een kennismaking met Barack himself was (vanzelfsprekend…) onderdeel van het 10 maanden durende programma. ‘Helaas’ ben ik nu met zoveel andere interessante dingen bezig en ben ik ook erg gehecht aan een goede work/life balance met mijn gezin. En heb ik bedankt. Kan niet alles hebben ;-) Afgelopen week was ik o.a. in Brussel bij een super interessant congres van het ‘European Trade Union Institute. Een zaal vol met vakbondsmensen. En het was best gezellig ;-). Later in deze nieuwsbrief vind je een paar gedachten op Twitter die ik tijdens deze dag heb opgedaan. Ook heb ik weer 5 mooie stukken verzameld en voorzien van mijn mening en duiding. Fijne week!
Platformeconomie top 5
CryptoCribs wil Airbnb slapeloze nachten bezorgen – De Tijd
In de slipstream van het succes van Airbnb (en dankzij de weerstand en gebreken) zagen we al de nodige niche platformen voor specifieke doelgroepen, zoals Misterbnb (“Rent a gay room or a gay bed and breakfast”), opkomen. Deze platformen waren voornamelijk nog traditioneel georganiseerd.
En dan is er nu ook een blockchain variant bijgekomen: CryptoCribs. Een ‘Airbnb’ in de blockchain. Als verdienmodel betaal je niet 20, maar 5 procent commissie. “Bij elke boeking en elke positieve review gaat daar 0,2 procent van af.’ Intensieve gebruikers kunnen na een tijd dus gratis boeken via CryptoCribs.” Een ‘aflopend’ commissiemodel zie je eigenlijk nog nergens, maar is eigenlijk heel logisch. Een platform heeft relatief veel kosten om een nieuwe klant aan te haken. Wanneer deze vaker terugkomt, dan kan die investering over meerdere transacties worden verdeeld en kan de prijs omlaag.
Gaat dit Airbnb echt wakker maken? Dat valt nog te bezien. Ik heb over een ruime maand waarschijnlijk een interview met een van de founders. De grootste vraag die ik heb is: gaat dit ook het maatschappelijke probleem oplossen? Gaan dit soort platformen publieke waarden in de code ‘inprogrammeren’ en hoe gaan zij om met het nemen van verantwoordelijkheden richting directe en indirecte stakeholders? Want dat iets decentraal is, betekent niet automatisch dat het voor de directe en indirecte gebruikers ook een betere oplossing is. Een reactie op Twitter op mijn bericht over CryptoCribs geeft dan ook de nodige food4thought:
Bezorger daagt Deliveroo voor de rechter met steun van PvdA – Volkskrant
De ophef rondom het voornemen van Deliveroo om hun ‘riders’ niet meer als werknemer maar alleen als ZZP’er aan te nemen gaat een nieuwe fase in. PvdA is een maand of twee geleden begonnen met een crowdfunding campagne om Deliveroo rider Sytze financieel te helpen het bedrijf aan te klagen. Zie ook dit stuk.
De campagne is geslaagd en de rechtzaak van Sytze kan zijn zaak beginnen. Voordat ik hier verder ga vindt ik het belangrijk om te melden dat de zaak rondom Deliveroo in mijn ogen een hele belangrijke is: het kan niet zo zijn dat een werkgever (platform of niet) wegloopt van zijn verantwoordelijkheden en alle risico in de schoenen van een relatief kwetsbare groep workers schuift.
Toch zijn er een paar zaken in deze campagne die mij achter mijn oren doen krabben. De rol van de PvdA wisselt in de berichtgeving, zelfs binnen één artikel, van initiator naar supporter. “Wij steunen deze student omdat het hier gaat om het omzetten van een arbeidscontract met alle zekerheden naar schijnzelfstandigheid met alle onzekerheden”.
Met het gegeven dat er momenteel rechtzaken worden voorbereid tegen klusplatformen vanuit FNV en PvdA lijkt het er sterk op dat de regie aan deze kant ligt. Zie ook dit stuk over FNV en een mogelijke Uber rechtzaak. Toen ik via Google ontdekte van Sytze ook lid is van het bestuur van de ‘Jonge Socialisten van de PvdA in Amsterdam’ kreeg ik het gevoel dat het hier om een 1-2’tje gaat. (tenzij hij door zijn Deliveroo contact met PvdA zo enthousiast is geworden, dat hij maar ook gelijk ambassadeur is geworden.)
Ook de crowdfunding campagne is verre van transparant. Hoewel er in de media al groot is gecommuniceerd dat de campagne is geslaagd en PvdA hiermee een primeur heeft, is hier op de crowdfunding pagina zelf niets van te merken. Hier staat al vele weken dezelfde tekst: “Het gaat de goede kant op, we hebben al €5.000 opgehaald voor Sytze! Maar we zijn er nog niet, help jij ook?” En hoewel de PvdA in het Volkskrant artikel schets met een opbrengst van ruim 7.000euro door bijna 400 donateurs, is er geen transparantie in wie hebben gedoneerd en wat er nu precies is opgehaald. Ik heb zelf ook een donatie gedaan (de beste manier altijd om informatie uit eerste hand te ontvangen) en nog geen bericht ontvangen dat de campagne is geslaagd. Ik zeg niet dat de PvdA de boel hier belazerd (op een eigen crowdfunding pagina onder eigen website kun je namelijk doen wat je wilt), maar ik vind dit wel een gemiste kans in transparantie (alles wat de schijn tegen je kan zetten moet je gewoon voorkomen) en ook zeker in marketing. Hier hadden ze zoveel meer uit kunnen halen. Zonde.
Amsterdam, other EU cities, urge Brussels to take action on Airbnb data – DutchNews.nl
Deze week was er een 2-daagse conferentie waar verschillende steden bijeenkwamen om te praten over de uitdagingen die vakantieverhuur via sites als Airbnb, Booking en Wimdu met zich mee brengt.
Waar het juridisch gezien altijd lastig (lees: nagenoeg onmogelijk) is om een platform iets op te leggen, maken gemeenten om te kunnen handhaven jaarlijks enorme kosten om via omslachtige manieren de handhaving te organiseren. In dit stuk lees je dat de jaarlijkse kosten voor Amsterdam op 4 miljoen euro liggen.
Amsterdam heeft destijds al de vraag in Den Haag neergelegd voor een landelijke aanpak en is toen weer terug naar huis gestuurd. Hoewel de stad goede stappen maakt om de vakantieverhuur onder controle te krijgen, zijn er steeds meer stemmen die vragen om landelijke regulering.
Amsterdam moet hebben gedacht: “als ze in Den Haag niet luisteren, dan maar naar Brussel!”. Aan het eind van de conferentie presenteerden verschillende steden een brief aan de Europese Commissie waarin zij de commissie vragen om met regels te komen rondom het inzichtelijk maken van wie de verhuurders zijn en het delen van data door de platformen.
Het is nog geheel onduidelijk of hier iets mee gaat gebeuren natuurlijk. Als de EU een platform verplicht om data te delen zou dit een unicum zijn. Misschien PR-wise voor de EU een goede zet om juist de macht van een platformsoort dat een directe maatschappelijke impact heeft in te perken. Het zou mij overigens ook niets verbazen als deze brief een politieke zet is om de nationale overheden onder druk te zetten: “als jullie het niet regelen, dan passeren wij jullie en zoeken het hogerop”. Slim.
De reactie van Airbnb is niet verrassend: “Airbnb already limits the number of nights hosts can share their homes in Amsterdam and shares data on the positive impacts of home sharing. The best way to be good partners to cities is for other companies to step-up and follow our lead.” Airbnb pleit dus voor een strategie waarbij de platformen de lead houden. Lees ook deze eerdere post waarin ik inga op de gedachte dat dankzij de samenwerking met Airbnb Amsterdam heeft ontdekt dat ze juist voor een platform onafhankelijke strategie moeten gaan.
Wel flexibel, maar niet écht zelfstandig – NRC
In de discussie of een platform wel of geen werkgever is, is de vraag hoe ‘vrij’ de freelancer is om te bepalen zelf invulling aan werk te geven, leidend. Schoonmaakplatform Helpling maakte deze week bekend dat schoonmakers die via het platform (bij particulieren) werken voortaan hun eigen tarieven mogen bepalen. Een mooie stap in het meer ‘autonoom’ maken van de schoonmaker die via het platform werkt.
ACM beboet huisverhuurder Belvilla voor misleidende prijzen | NU .nl
“Vakantiehuisverhuurder Belvilla is door de Autoriteit Consument en Markt (ACM) op de vingers getikt wegens het misleidend vermelden van prijzen bij het boeken van vakantiehuizen.”
In principe is Belvilla natuurlijk ook ‘gewoon’ een verhuurplatform dat vraag en aanbod van vakantie accomodaties bij elkaar brengt. Ik ben benieuwd of de ACM ook met deze bril naar de meer p2p platformen kijkt.
Er komen overigens steeds meer vragen nu platformen meer ‘in de gangbare economie’ beginnen te landen. Zo maakte Universiteit Groningen onderzoekster Rosalie Koolhoven tijdens de hoorzitting in de Tweede Kamer twee weken geleden nog de opmerking dat volgens het nieuwe artikel artikel 7:417 lid 4 van het Burgerlijk Wetboek (dit heb ik uiteraard even bij haar geverifieerd) een bemiddelaar geen commissie mag vragen van de huurder. Het is nog maar even de vraag of dit ook voor vakantieverhuur geldt, maar wel een interessante om in de gaten te houden. De position paper die Rosalie voor deze bijeenkomst schreef is overigens ook een aanrader om te lezen.
Eigen publicatie
Een Uber-app van het volk? | Marketingfacts
Het stuk over platform coöperaties dat ik oorspronkelijk voor Trivento schreef is deze week ook doorgeplaatst op Marketingfacts. In deze blog ga ik in op de ontwikkeling van platform coöperaties en de succesfactoren.
Twitter wijsheden
Wanneer ik als gast aanwezig ben op een congres, dan deel ik vaak mijn gedachten en inzichten via Twitter. Als experiment deel ik de, in mijn ogen, meest interessante tweets van het congres van het ‘European Trade Union Institute’ waar ik afgelopen week in Brussel aanwezig was.
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail (martijn@deeleconomieinnederland.nl) of telefoon (06-50244596).
